Kripto Nedir?
Kripto para veya kripto, dijital olarak var olan bir unsurdur. Yapılan işlemleri güvence altına almak için, matematiğin dallarından biri olan kriptografi kullanılarak tasarlanmıştır. En kısa ve basit tanımı ile de, dijital para birimi biçimlerine verilen genel addır. Kripto paralar aslında bir bakıma da dijital döviz, alternatif döviz ve sanal döviz olarak görülebilir. Kripto varlıklar, merkezi elektronik para ve merkezi bankacılık sistemlerin aksine tamamen merkeziyetsizdir, yani merkezi bir emisyon veya düzenleyici otoritesi bulunmamaktadır.
Kripto Para Çeşitleri
Şuan piyasada 22 binden fazla kripto para birimi bulunmaktadır. Bu kripto paraların toplam piyasa değeri ise 1 trilyon dolardan fazladır. Günümüzde en çok kullanılan kripto para birimleri ise şu şekilde:
- Bitcoin (BTC)
- Ethereum (ETH)
- Dogecoin (DOGE)
- Binance Coin (BNB)
- Tether (USDT)
- TRON (TRX)
- Bitcoin Cash (BCH)
- Cardano (ADA)
- Solana (SOL)
- XRP (XRP)
- Polkadot (DOT)
- SHIBA INU (SHIB)
- USD Coin (USDC)
- Terra (LUNA)
- Uniswap (UNI)
- Avalanche (AVAX)
- Chainlink (LINK)
- Wrapped Bitcoin (WBTC)
- Binance USD (BUSD)
- Litecoin (LTC)
- Polygon (MATIC)
- Algorand (ALGO)
- Stellar (XLM)
- VeChain (VET)
- Cosmos (ATOM)
- Axie Infinity (AXS)
- Internet Computer (ICP)
- Filecoin (FIL)
- THETA (THETA)
- FTX Token (FTT)
- Ethereum Classic (ETC)
- Fantom (FTM)
- Dai (DAI)
- Hedera (HBAR)
- Decentraland (MANA)
- NEAR Protocol (NEAR)
- Tezos (XTZ)
- MultiversX (EGLD)
- Monero (XMR)
- The Graph (GRT)
- EOS (EOS)
- Pancake Swap (CAKE)
- Flow (FLOW)
- Aave (AAVE)
- Klaytn (KLAY)
- THORChain (RUNE)
- IOTA (MIOTA)
- Loopring (LRC)
- Bitcoin Gold (BTG)
- Verge (XVG)
- NEO (NEO)
- Worldcoin (WLD)
- Retoken (RET)
Kripto Neden Güvenlidir?
Hemen hemen tüm kripto para birimleri, sürekli bir şekilde kontrol edilen ve büyük miktarda bilgi işlem gücü ile doğrulanan blok zincirleri ile korunmaktadır. Blokzincir yada blockchain, kriptografi kullanılarak bağlanan ve oldukça güvenli hale getirilen bir kayıt listesidir. Blokzincirler; merkezi olmayan, dağıtılmış ve halka açık bir dijital defterdir. Merkezi bir otorite olmadığı için de onlar tarafından manipüle edilemez. Yani bir devletin başına ne gelirse gelsin, kripto paranız her şekilde güvende kalacaktır. Kripto ağları bugüne kadar hacklenememiştir. Herhangi bir güvenlik problemi yaşamanız neredeyse imkansızdır.
Kripto para ile ödeme yaparken gereksiz kişisel bilgiler vermeniz gerekmez. Böylece finansal bilgilerinizin bankalar, ödeme hizmetleri, reklam veren kuruluşlar gibi üçüncü taraflarla paylaşılması ile ilgili herhangi bir sorun yaşamazsınız. Finansal ve kişisel bilgilerinizin çalınması neredeyse imkansızdır. Kısacası her anlamda güvenilir ve kullanıcı dostudur.
Para Yatırırken Neden Kripto Tercih Edilmelidir?
Gizlilik esastır: Kripto para ile ödeme yaparken gereksiz kişisel bilgiler vermeniz gerekmez. Böylece finansal bilgilerinizin bankalar, ödeme hizmetleri, reklam veren kuruluşlar gibi üçüncü taraflarla paylaşılması ile ilgili herhangi bir sorun yaşamazsınız. İnternet üzerinden hassas bilgilerin gönderilmesi gerekmediği için, finansal bilgilerinizin tehlikeye girmesi veya kimliğinizin çalınması riski yok denecek kadar azdır.
Güvenlidir: Neredeyse tüm kripto para birimleri, sürekli bir şekilde kontrol edilen ve büyük miktarda bilgi işlem gücü ile doğrulanan blok zincirleri ile korunmaktadır. Herhangi bir güvenlik problemi yaşamanız neredeyse imkansızdır.
Aktarılabilirdir: Kripto para, dünyanın herhangi bir yerindeki insanlarla, kendi ülkenizde nakit ödeme yapmak kadar sorunsuz bir işlem yapmanıza olanak sunar.
Şeffaftır: Bitcoin, Ethereum, Tezos ve Bitcoin Cash vb ağlardaki her işlem kamuya açık şekilde yayınlanmaktadır. Yani yapılan işlemlerde manipülasyon, para arzını belirleme yada birden bire kuralları değiştirme gibi sürpriz bir durumla karşılaşmak imkansızdır.
Kripto ile Para Nasıl Yatırılır?
Türkiye’de yerleşik herhangi bir bankada, adınıza açılmış bir hesabı kullanarak, kullandığınız kripto borsa platformlarından alt limit olmadan günlük yatırma limitiniz dahilinde para yatırma işlemi yapabilirsiniz.
1- Yatırma ekranına giriş
2- TL yani para birimi seçimi
3- Banka seçimi
4- Kripto borsa platformunun verdiği IBAN’ın kopyalanması
5- Bankanızdan, kopyalanan IBAN’a dilediğiniz miktarda para gönderimi
Hangi kripto paralar ile yatırım yapılabilir?
- BTC
- USDT
- ETH
- LTC
- DOGE
- TRX
- BNB
- XRP
- DASH
- BCH
- ETC
Kripto Borsaları Nelerdir?
Kripto borsa dijital dünyada var olan finansal bir borsadır. En basit tanımı ile kripto borsa, dijital para birimlerinin alınıp satıldığı online bir platformdur. Kullanıcılara kripto paralarla ticaret yapma imkanı sağlamaktadırlar. Kripto borsalarında kullanıcılar, kendi aralarında doğrudan işlem yapma imkanına sahiptir, aynı zamanda borsanın kendisiyle de işlem yapabilmektedirler.
Geleneksel borsalardan farkı, fiziksel bir varlık üzerine dayalı olmamalarıdır. Kripto borsalarda kriptografik anahtarlar el değiştirmektedir. Bu, kullanıcıların dijital varlıkların sahipliğini temsil eder. Kullanıcıların varlıkları bu platformlarda cüzdanlarda saklanmaktadır. Kripto borsalar kullanıcılara 7/24 işlem hizmeti de sunmaktadır.
Türkiye’nin En Çok Tercih Edilen Kripto Borsaları
1-Binance TR
En güvenilir kripto para borsaları arasında en başta gelenlerden biridir. Türkiye’nin en büyük, dünyanın ise ilk 15 borsasından biri konumundadır. Kripto para borsaları içerisinde de en büyük bitcoin alım-satım platformu olma özelliğini taşımaktadır. Komisyon oranları da hemen her kullanıcı için makul seviyede olacak şekilde optimize edilmiştir. Bu sebep ile kullanıcılarının memnuniyetini kazanmaktadır. Oldukça güvenilir ve sağlam bir kripto borsasıdır.
2-BtcTürk
Türkiye’nin en güvenilir ve kullanıcı dostu kripto para borsaları arasında önde gelenlerden biri olan BtcTürk, şeffaf politikalar yürütmesi ile de tercih edenlerin yüksek güvenini kazanmaktadır. Köklü ve sağlam bir kripto borsasıdır. Türk lirası ile ilk işlem yapan kripto borsası olma özelliği de taşımaktadır BtcTürk. Kullanıcılar TL, döviz ve kripto üzerinden günün her saati işlem yapabilmektedir.
3-Paribu
Yerli kripto borsalarından biri olan Paribu da, önde gelen ve güven veren borsalardan biridir. 2017 yılında kurulduktan sonra kısa sürede çok büyük bir kullanıcı kitlesi kazanmıştır. Güncel olarak 7 milyon kullanıcısı bulunmaktadır. Bitcoin de dahil olmak üzere, onlarca kripto para alınıp satılabilmektedir. Kullanıcılara günün her saati kripto para işlemi ve TL yatırma çekme işlemi imkanı sunmaktadır. Komisyon oranlarının düşük olması sebebi ile de hem yerli hem global kullanıcıları memnun etmektedir.
Kripto ile Nasıl Para Çekilir?
Kripto borsa platformunuzdan, Türkiye’de yerleşik herhangi bir bankada adınıza açılmış bir hesabı kullanarak, kullandığınız kripto borsa hesabınızdan herhangi bir limit olmadan günlük para çekme işlemi yapabilirsiniz.
1- Çekme ekranına giriş
2- TL yani para birimi seçimi
3- Çekme butonuna tıklanır
4- Kendi adınıza kayıtlı herhangi bir banka hesabınıza ait IBAN girişi
5- Çekilecek tutar girişi
Kripto cüzdan nasıl oluşturulur?
Kripto cüzdanları; halka açık ve özel anahtarları depolayan ve aynı zamanda kripto para transferine izin veren yazılım veya donanım araçları olarak tanımlanabilir. Halka açık anahtar, bankaların aracılığı ile verilen IBAN gibi, kullanıcıların ödeme kabul etmek için kullanabileceği sayılardan oluşan bir adrestir. Halka açık ve özel anahtarlar, blokzincir üzerinde bulunan bir kullanıcı hesap kimliğidir. Blok zincir aynı zamanda para işlemlerinin korsanlar tarafından tahrip edilmesini oldukça zorlaştırır. Sonuç olarak bu hesap kimlik sayesinde kişiler, eşler arası iletişimi sağlayarak birbirlerine Bitcoin, Ethereum vb gibi kripto para transferlerini gerçekleştirir.
Kripto para satın alındıktan sonra, saldırı ve hırsızlık gibi durumlardan korunmak için güvenli bir saklama şekli gerekmektedir. Genellikle kripto paranın özel anahtarlarını güvenli bir şekilde saklamak için fiziksel cihazlar ya da çevrimiçi yazılımlar olarak da adlandırdığımız kripto cüzdanlar kullanılmaktadır. Cüzdan hizmeti sağlayan platformlar olduğu gibi bu hizmeti vermeyen platformlar da vardır. Bu durumda seçebileceğiniz farklı cüzdan sağlayıcıları bulunur. Bu cüzdanlar için “Sıcak cüzdan” ve “soğuk cüzdan” terimleri kullanılmaktadır.
Sıcak cüzdan: Varlıklarınızın özel anahtarlarını korumak için çevrimiçi yazılım kullanan kripto para depolamasını ifade etmektedir. Ücretsiz olarak da faydalanılabilmektedir.
Soğuk cüzdan: Sıcak cüzdanların tam tersine, özel anahtarlarınızı güvenli bir şekilde saklamak amacı ile çevrimdışı elektronik cihazları kullanmaktadır. Ücretli bir cüzdan hizmetidir.
TRC-20 Nedir?
TRC20 (BTCT), Bitcoin tarafından desteklenen bir token’dir. Bankaya veya herhangi bir merkezi otoriteye gerek duymadan işlev gösterir. Halka açıktır, kısacası sahibi yoktur yani kontrol edilemez. TRC20 işlemlerinin yönetimi ve çıkarılması, ağ tarafından gerçekleştirilir. Tamamen açık kaynaklıdır.
TRC20, eşler arası ağ kullanarak çifte harcamaya çözüm sağlama odaklıdır. Online ödemeler sırasında, güven açısından herhangi bir üçüncü tarafa ihtiyaç duymadan, doğrudan, bir tarafın diğerine göndermesine olanak verir. Bu tarafların birbirleriyle doğrudan şekilde işlem yapabilmesini sağlar.